เกษตรทฤษฎีใหม่ตามแนวพระราชดำริ

ทฤษฎีใหม่คืออะไร

ทฤษฎีใหม่ คือ ทฤษฎีแห่งการใช้น้ำและการบริหารงานพัฒนาการเกษตรแผนใหม่ ที่ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ ทรงพระราชดำริขึ้นและพระราชทานไว้แก่พสกนิกรชาวไทย เพื่อแก้ไขปัญหาเกษตรกรรรม ไม่ได้ผลในเขตแห้งแล้งขาดแคลนน้ำในการเกษตรโดยเฉพาะการประกอบอาชีพทางการเกษตรที่อาศัยน้ำฝนเป็นหลัก จะมีความ เสี่ยงสูงมากในการขาดแคลนน้ำ กรณีฝนทิ้งช่วงและปริมาณน้ำฝนไม่เพียงพอในฤดูปลูก โดยเฉพาะการทำนาจะทำให้ผลผลิตข้าว ไม่เพียงพอต่อการบริโภค
ทฤษฎีใหม่ จะเน้นเกษตรกรรายย่อยที่มีที่ดินจำนวนน้อย สามารถเลี้ยงตัวเองได้ โดยเน้นการผลิตข้าวให้เพียงพอต่อการบริโภคตลอดทั้งปี โดยให้มีพืชผักและอาหารโปรตีนจากการเลี้ยงปลา เป็ด ไก่ ไว้บริโภคได้ตลอดทั้งปีเช่นกัน จากการทดสอบทฤษฎีใหม่ ตามแนวพระราชดำริของพระองค์ท่าน ในพื้นที่วัดมงคลชัยพัฒนา จังหวัดสระบุรี นั้นประสบผลสำเร็จ กรมวิชาการเกษตร จึงได้ขยายผลการสาธิตไปยังหน่วยงานสังกัดกรมวิชาการเกษตรเพื่อดำเนินการตามแนวพระราชดำริ "ทฤษฎีใหม่" ซึ่งกำหนดการจัดแบ่งพื้นที่เป็น 30-30-30-10 ดังนี้ คือ ขุดสระร้อยละ 30 ปลูกข้าวร้อยละ 30 ปลูกพืชไร่ พืชสวน ร้อยละ 30 ที่อยู่อาศัยร้อยละ 10 ของพื้นที่ทั้งหมด

หลักการสำคัญของทฤษฎีใหม่

ให้เกษตรกรมีความพอเพียง โดยเลี้ยงตัวเองได้ในระดับชีวิตที่ประหยัดทั้งนี้ ต้องมีความสามัคคีในท้องถิ่นมีการผลิตข้าวบริโภคพอเพียงประจำปี โดยถือว่าครอบครัวหนึ่ง ทำนา 5 ไร่ จะมีข้าวพอกินตลอดปี (หลักสำคัญของทฤษฎีนี้)ต้องมีน้ำ 1,000 ลูกบาศก์เมตรต่อไร่กำหนดการแบ่งพื้นที่อัตรา 30-30-30-10 (15 ไร่) คือ
สระน้ำ 3 ไร่ ลึก 4 เมตร (30 %)
นา 5 ไร่ (30 %)
พืชไร่และพืชสวน 5 ไร่ (30 %)
ที่ยู่อาศัยและอื่นๆ 2 ไร่ (10 %)

กิจกรรมต่างๆ ที่ดำเนินการ

ส่วนที่ 1 แหล่งน้ำ

พื้นที่ 3.5 ไร่ ลึก 4 เมตร เก็บกักน้ำได้ 15,610 ลูกบาศก์เมตร ฤดูแล้งระดับความลึกของน้ำต่ำสุดประมาณ 2.30 เมตร น้ำในสระนำมาใช้ประโยชน์ในด้านการเพาะปลูกข้าว ใช้รดไม้ผล พืชไร่ พืชผัก และยังใช้เป็นแหล่งเลี้ยงปลากินพืชชนิดต่างๆ เช่น เลี้ยงปลาต่างๆ คือ ปลาตะเพียน ปลานิล ปลาไน ปลาจีน ปลายี่สกเทศ และปลาบึก ( สระกักเก็บน้ำได้รับความอนุเคราะห์จากสำนักงานชลประทานเขต 5 อุบลราชธานี กรมชลประทาน)
ส่วนที่ 2 นาข้าว
พื้นที่ 5 ไร่ ในฤดูฝนปลูกข้าวพันธุ์ขาวดอกมะลิ 105 โดยวิธีหว่าน หลังเก็บเกี่ยวข้าว พื้นที่ส่วนหนึ่งปลูกพืชอายุสั้นเพื่อเสริมรายได้ เช่น ข้าวโพดหวาน ข้าวโพดข้าวเหนียว และปลูกข้าวนาปรังพันธุ์ข้าวหอมคลองหลวง 1 และข้าวหอมสุพรรณบุรี โดยวิธีการหว่าน การปฏิบัติดูแลรักษา หลีกเลี่ยง

การใช้ปุ๋ยเคมีและสารเคมีทุกชนิด ใช้ปุ๋ยคอกและสารสะเดาแทน
ส่วนที่ 3 พื้นที่ปลูกพืชไร่ ไม้ผลยืนต้นและพืชผัก
พื้นที่ 3.7 ไร่ แปลงพืชไร่ พื้นที่ 2.7 ไร่ ลักษณะดินเป็นดินเหนียว ความอุดมสมบูรณ์ต่ำ การระบายน้ำเลว เนื่องจากเป็นพื้นที่ปรับระดับใหม่ ในระยะ แรกจึงต้องปรับปรุงสภาพดินก่อน โดยการใส่ปูนขาว ปุ๋ยคอกและแกลบ แล้วปลูกถั่วพร้าเป็นพืชบำรุงดิน หลังจากนั้นปลูกพืชไร่ เช่น ถั่วพุ่ม มันสำปะหลัง แปลงไม้ผลบนขอบสระ พื้นที่ 1 ไร่ เป็นการใช้พื้นที่คันสระปลูกไม้ผลยืนต้นและพืชผักแบบผสมผสาน ชนิดพืชที่ปลูกได้แก่ ขนุน เงาะ ทุเรียน มังคุด ลำไย ลิ้นจี่ มะพร้าว มะม่วง มะไฟ และมะปราง กล้วย (กล้วยไข่ น้ำว้า และหอมทอง) พริก สับปะรด ตะไคร้ แค ชะอม ขี้เหล็ก มะขาม และกระถิน

ส่วนที่ 4 ที่อยู่อาศัยและอื่นๆ
พื้นที่ 0.8 ไร่ เป็นที่สำหรับสร้างบ้าน สร้างโรงเรือนเก็บวัสดุการเกษตร โรงเพาะเห็ดและคอกสัตว์ เช่น เป็ด ไก่